ដោយ ថា កិត្យា
2015-05-12
2015-05-12
សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រគល់រូបបដិមាហនុមានសតវត្សទី១០ មកឲ្យកម្ពុជា ជាផ្លូវការវិញហើយ នៅថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា បន្ទាប់ពីសារមន្ទីរមួយនៅអាមេរិក ទិញរូបបដិមានេះពីឈ្មួញអស់រយៈពេលជាង ៣០ឆ្នាំ។ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលថា នឹងដាក់តាំងរូបបដិមានេះនៅសារមន្ទីរជាតិ បន្ទាប់ពីជួសជុលឡើងវិញរួច។
រូបបដិមាហនុមានសតវត្សទី១០ ដែលសារមន្ទីរវិចិត្រសិល្បៈ ក្លីវវឺឡែន (The Cleveland Museum of Art) របស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានទិញពីឈ្មួញកាលពីឆ្នាំ១៩៨២ នោះ ត្រូវបានប្រគល់មកដល់ដៃរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា វិញហើយ នៅថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា។
រដ្ឋលេខាធិការទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ច័ន្ទ តានី ប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានក្នុងសន្និសីទកាសែតក្រោយពិធីស្វាគមន៍រូបបដិមាបានបញ្ចប់ទៅនាទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីថា ការប្រគល់បដិមាហនុមាននេះមកកម្ពុជា ដោយផ្អែកលើព័ត៌មានថ្មីៗ អំពីប្រភពនៃរូបបដិមាហនុមានដែលផ្តល់ដោយប្រទេសកម្ពុជា និងដោយយោងលើការស្រាវជ្រាវរបស់ប្រទេសកម្ពុជា អំពីប្រវត្តិសាស្ត្រនៃរូបនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា ក្រោយពីទទួលបដិមានេះ កម្ពុជានឹងរៀបចំកសាងឡើងវិញនូវរូបបដិមាជាច្រើនដែលស្ថិតនៅច្រកខាងកើតប្រាសាទចិននៃរមណីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្ត្រកោះកេរ៖ «វប្បធម៌សំខាន់ណាស់សម្រាប់ប្រទេសនីមួយៗ បើប្រទេសគ្មានវប្បធម៌ទេនោះ គ្មានអ្វីចងយើងបានទេ។ យើងជាព្រលឹងរបស់ជាតិយើង ហើយរូបចម្លាក់បុរាណដែលចេញទៅនេះ ជាព្រលឹងដែលបាត់ខ្លះ។ ដូច្នេះយើងយកព្រលឹងរបស់យើងមកវិញ ដើម្បីចងក្រងវប្បធម៌របស់យើងអោយបានខ្ពស់ត្រដែតដូចពីដើម»។
រូបហនុមាននេះ ត្រូវបានកសាងឡើងអំពីថ្មភក់ ក្នុងសតវត្សទី១០ ក្នុងស្ថានភាពអង្គុយលុតជង្គង់ ដោយមានដងខ្លួនជាមនុស្ស ប៉ុន្តែក្បាលជាសត្វស្វា។ រូបបុរាណមួយនេះ នឹងដាក់តាំងនៅសារមន្ទីរជាតិក្រុងភ្នំពេញ បន្ទាប់ពីជួសជុលឡើងវិញដោយត្រូវការពេលវេលាមួយឆ្នាំ។
លោក វីល្លៀម គ្រីសវូល (William M. Griswold) អភិបាលនៃសារមន្ទីរវិចិត្រសិល្បៈ ក្លីវវឺឡែន បានឲ្យដឹងថា ការប្រគល់រូបបដិមានេះ ដើម្បីកិច្ចសហការយូរអង្វែងជាមួយគ្នា និងបង្ហាញការគាំទ្រចំពោះគម្រោងកសាងឡើងវិញនូវប្រាសាទកោះកេរខ្មែរ។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៣ មក សហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រគល់រូបបដិមាចំនួន ៦មកកម្ពុជាវិញ បន្ទាប់ពីមានការចរចាគ្នា និងតតាំងតាមផ្លូវច្បាប់។ រូបបដិមាទាំងនេះ រួមមានរូបបដិមាទុរយោទ្ធន៍ ដែលបានមកពីសារមន្ទីរ ស៊ុតប៊ីស៍ (Sotheby) ក្រុងញីវយ៉ក។ រូបបដិមា ភីម មកពីសារមន្ទីរ ន័រតុន ស៊ីមុន (Norton Simon) ក្នុងរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា (California)។ រូបបដិមា ពលរាម មកពីសារមន្ទីរ គ្រីសធី (Christie) ក្រុងញីវយ៉ក។ រូបបដិមា ២ទៀត ជារូបទ្វារបាល ឬឆ្មាំទ្វារលុតជង្គង់ធ្វើអំពីថ្មភក់ មកពីសារមន្ទីរ ម៉េត្រូប៉ូលីថេន (Metropolitan) ក្រុងញីវយ៉ក ហើយចុងក្រោយនេះ គឺបដិមាហនុមាន ត្រឡប់មកពីសារមន្ទីរវិចិត្រសិល្បៈ ក្លីវវឺឡែន។ រូបចម្លាក់បុរាណទាំង ៦អង្គនេះ ត្រូវបានគេលួចយកចេញពីប្រាសាទកោះកេរ កាលពីទសវត្សឆ្នាំ៧០ ដូចគ្នា។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ច័ន្ទ តានី អះអាងថា នៅមានរូបចម្លាក់បុរាណខ្មែរជាច្រើនទៀតកំពុងដាក់បង្ហាញនៅតាមសារមន្ទីរនានាក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។ បច្ចុប្បន្ន មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ស្នើសុំឲ្យសារមន្ទីរទាំងឡាយ និងកន្លែងប្រមូលផ្តុំវត្ថុបុរាណឯកជននៅសហរដ្ឋអាមេរិក ពិចារណាប្រគល់វត្ថុបុរាណទាំងឡាយរបស់កម្ពុជា ដែលត្រូវបានលួចក្រោយឆ្នាំ១៩៧០ ទៅកម្ពុជាវិញ។ ក្នុងនោះរួមមានរូបបដិមាព្រះរាម កំពុងដាក់តាំងនៅសារមន្ទីរនៅទីក្រុង ដេនវើ (Denver) ជាដើម។
យោងតាមអនុសញ្ញាស្ដីពីការហាមឃាត់ និងការពារមិនឲ្យមានការនាំចេញ និងការនាំចូលវត្ថុបុរាណរបស់អង្គការអប់រំវិទ្យាសាស្ត្រ និងវប្បធម៌នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ហៅកាត់ថា យូណេស្កូ (UNESCO) ឆ្នាំ១៩៧០ បង្ហាញថា រាល់វត្ថុបុរាណទាំងឡាយត្រូវប្រគល់ជូនប្រទេសម្ចាស់ដើមវិញ។
អនុសញ្ញាស្ដីពីការហាមឃាត់ និងការពារមិនឲ្យមានការនាំចេញ និងការនាំចូលវត្ថុបុរាណរបស់អង្គការអប់រំវិទ្យាសាស្ត្រ និងវប្បធម៌នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ហៅកាត់ថា យូណេស្កូ (UNESCO) ឆ្នាំ១៩៧០ បង្ហាញថា រាល់វត្ថុបុរាណទាំងឡាយត្រូវប្រគល់ជូនប្រទេសម្ចាស់ដើមវិញ។ ប្រទេសជាហត្ថលេខីដែលទទួលស្គាល់អនុសញ្ញានេះសរុបចំនួន ១២៨ប្រទេស។ ក្នុងនោះ កម្ពុជាបានក្លាយជាប្រទេសហត្ថលេខីថ្ងៃទី២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៧២ ចំណែកសហរដ្ឋអាមេរិក បានទទួលយកអនុសញ្ញានេះ នៅថ្ងៃទី២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៣៕
No comments:
Post a Comment